We weten steeds weer nieuwe etiketten op armoede te plakken
Mag ik van jou in de serie armoede: menstruatiearmoede, kinderarmoede, waterarmoede en energiearmoede? Kwartet. We weten steeds nieuwe etiketten op armoede te plakken. De term energiearmoede valt vaak, nu de gasprijzen tot aan de hemel reiken en huishouders hun energierekening zien oplopen. Maar energiearmoede is niets nieuws onder de zon: volgens het CBS waren er in 2019 al ruim een half miljoen huishoudens met een hoge energierekening, een slecht geïsoleerd huis en een laag inkomen.
Volgens mij moeten al die etiketten laten zien hoe erg leven in armoede is. Zo van, sommige mensen zijn zo arm dat ze geen maandverband kunnen kopen. Of, sommige Nederlanders hebben zo weinig geld dat ze hun energierekening niet meer kunnen betalen. De termen zijn echter nogal arbitrair. Wie platzak is, moet in de supermarkt niet alleen de tampons laten liggen maar ook het wasmiddel, de koffie en de pindakaas. Alleen hebben we het nooit over pindakaasarmoede.
“Door het probleem armoede op te knippen in kleine partjes, lijkt het onterecht heel gemakkelijk op te lossen”
De labels zijn niet alleen willekeurig, ze werken ook nog averechts. Door het probleem armoede op te knippen in kleine partjes, lijkt het onterecht heel gemakkelijk op te lossen. Want wat is de remedie tegen menstruatiearmoede? Inderdaad: een pakje maandverband of doosje tampons. En ziedaar, damesverbandproducent Always vraagt in zijn reclames aandacht voor het probleem en doneert maandverbandpakketten aan arme vrouwen. Opgelost. Dat diezelfde vrouwen ook geen afwasmiddel kunnen betalen, is dan weer de verantwoordelijkheid van Dreft.
Den Haag kijkt met het oplossen van energiearmoede dan weer alleen naar de energierekening. Het blijkt trouwens nog knap lastig om arme mensen te helpen zonder dat de rijken ervan profiteren. Want hoe voorkom je dat een tegemoetkoming in de energiekosten vooral in de portemonnee belandt van rijke stinkerds die het zwembad of de jacuzzi in hun tuin willen verwarmen?
“In Den Haag lijken ze echter iedere keer verbaasd te zijn: hé, kijk nou, weer een nieuwe vorm van armoede”
Er is in Nederland een groep van zo’n half miljoen mensen die iedere keer aan het kortste eind trekt: de verliezers van het systeem. Stijgen de energieprijzen, dan zijn zij direct de dupe in hun tochtige huizen. De subsidie om het huis te isoleren, belandt in de zakken van de pandjesbaas, zodra die zin heeft om zijn woning te verbeteren. Kan hij meteen de huur omhooggooien, want een opgeknapte woning heeft een hogere WOZ-waarde en dus mag hij meer huur vragen. Veel huurders belanden in de ‘huurarmoede’, waar ze dan in Den Haag weer een plannetje voor kunnen bedenken.
Wie er warmpjes bijzit, kan zich beschermen tegen schommelende energiekosten, stijgende huizenprijzen en een tegenvaller in de supermarkt. Maar deze kwetsbare half miljoen dreigt bij iedere tegenvaller weg te zakken. In Den Haag lijken ze echter iedere keer verbaasd te zijn: hé, kijk nou, weer een nieuwe vorm van armoede. En het gaat om zo’n half miljoen mensen. Laten we een spoedberaad houden om te kijken hoe we deze groep kunnen helpen.
Armoede blijft armoede, zolang we niet bereid zijn om deze half miljoen kwetsbaren structureel te helpen. Dus niet alleen wanneer de gasprijzen stijgen of tijdens het maandelijkse ongemak. Maar uh… always.
“We weten steeds nieuwe etiketten op armoede te plakken”
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Overlast en obesitas, maar niemand stopt de opmars van fastfoodketens in Rotterdam →
Waarom benut Nederland nu pas Europese voedselsteun? →
‘Uitbannen van extreme rijkdom is een mooi ideaal’ →
