Vier geboden voor omgaan met vals geld
Er is steeds meer vals geld in omloop. Wat te doen als je stuit op valse poen?
Je rekent je boodschappen af met twee biljetten van 50 euro. En vervolgens word je aangehouden door de politie. Het overkwam een man uit Leiden deze zomer. Bij controle bleek één van de briefjes nep. De man kreeg geen straf omdat de politie niet kon aantonen dat hij de boel met opzet had belazerd. Met het blote oog was het namelijk bijna niet te zien dat het vals geld was.
De kans dat jou zoiets overkomt, wordt steeds groter. Er is namelijk steeds meer vals geld in omloop. In de eerste helft van dit jaar werden 37.000 nepbiljetten onderschept. Dat zijn er evenveel als in heel 2013. Vooral briefjes van 20 en 50 euro worden vaak vervalst. Maar als je de volgende vier geboden naleeft, is de kans klein dat je in de boeien wordt geslagen voor valsmunterij.
Gebod 1) Gij zult uw biljetten checken
De beste manier om te voorkomen dat je de dupe wordt van het vele vals geld: controleer alle eurobiljetten voor je ze accepteert. De Nederlandsche Bank (DNB) geeft tips hoe je je geld het best aan een kritische inspectie kunt onderwerpen.
Een paar tips:
– Voel aan het biljet
Ga met je vinger over de voorkant van het biljet. Op bepaalde plekken is de drukinkt verhoogd en duidelijk voelbaar. Je kunt de inkt bijvoorbeeld voelen door met je nagel over het rechthoekige raster voor op het biljet te krassen.
– Controleer het watermerk
Houd het biljet tegen het licht zodat je het watermerk kunt zien. Je ziet dan een afbeelding van een gebouw en de waarde van het biljet. Een watermerk is niet op het papier gedrukt maar hoort er echt in te zitten.
– Beweeg het hologram heen en weer
Op ieder biljet staat een hologram. Bij de 5,10 en 20 biljetten staat er een balkje aan de zijkant. De biljetten met een hogere waarde hebben een vierkant hologram. In het hologram zijn de waarde van het biljet en het euroteken te zien.
Teveel gedoe? Je kan je geld ook checken met de Echt of vals app van DNB, die je kunt downloaden voor je smartphone. Het vereist enige oefening maar daarna kun je razendsnel al je papiergeld controleren.
Gebod 2) Gij zult naar de politie gaan
Maar in de supermarkt met een lange rij achter je, heb je niet altijd tijd om je aan het eerste gebod te houden. Kom je er later achter dat je een vals exemplaar in handen hebt, dan ga je als rechtgeaarde burger natuurlijk naar de politie. Wil je zeker weten of je biljet vals, is dan kun je dat kan je dat ook laat checken op het dichtstbijzijnde bankkantoor. Een andere optie is om het biljet per post te versturen naar DNB – dat kan de lokale bank eventueel ook voor je doen -. Op de website van DNB staat het formulier ‘ Inzending verdachte eurobankbiljetten’ dat je kunt bijsluiten. Blijkt je geld toch echt, dan stort DNB het volledige bedrag terug op je rekening.
Gebod 3) Gij zult een goed burger zijn
Maar is het geld vals, dan heb je pech. Nepbiljetten worden door de politie of DNB ingenomen. Je bent je geld dan dus kwijt. “Dat voelt misschien oneerlijk, maar vergoeden is geen alternatief. Als we dat wel zouden doen, zetten we mensen aan tot valsmunterij. Het wordt dan wel heel aantrekkelijk om op je zolderkamer geld te gaan printen en dat in te wisselen bij De Nederlandsche Bank”, verklaart DNB-woordvoerder Tobias Oudejans. Oudejans doet daarom ‘een beroep op het goed burgerschap’ van degenen die een vals biljet in handen krijgen. “Wanneer je een je de biljetten inlevert, werk je mee aan de bestrijding van geldvervalsing.” Probeer ook te bedenken hoe het namaakgeld in je portemonnee is gekomen. Die informatie kan waardevol zijn bij de opsporing van de vervalsers.
Winkeliers krijgen nog vaker te maken met valse biljetten. Zij kunnen zij zich hier – tot een bepaald maximum – voor verzekeren. Vaak stelt de verzekering als voorwaarde dat de ondernemer aangifte doet wij de politie. Als particulier kom je niet in aanmerking voor zo’n verzekering. Bovendien wegen de kosten voor privépersonen niet op tegen het risico.
Gebod 4) Gij zult niet betalen met vals geld
Besef ook goed dat het strafbaar is om te betalen met vals geld. Je mag het wel in je bezit hebben, maar zodra je er iets van gaat kopen, is het foute boel. En de straf is niet mals. Wie opzettelijk vals geld uitgeeft hangt een gevangenisstraf van maximaal negen jaar boven het hoofd. Maar hoe kan de politie bewijzen dat je wist dat het geld vals was? “Tsja, hoe kan de politie bewijzen dat je opzettelijk door rood reed? Ik zou het risico gewoon niet nemen”, verzucht Oudejans.
Test: Herken jij vals geld?
Eurobiljetten hebben allerlei ‘echtheidskenmerken’ om het voor criminelen lastig te maken ze te vervalsen. Het is idee is dat een vervalser een of twee van die kenmerken, zeker met de goede kwaliteit kleurenprinters van tegenwoordig, best kan kopiëren. Maar alleen een meestervervalser kan ze allemaal namaken.
Weet jij hoe een eurobiljet er hoort uit te zien? Test je kennis. Zijn de volgende stellingen waar of niet waar?
1) Een echt eurobiljet voelt een beetje vettig aan. Waar/niet waar
2) De naam van de Europese Bank in de diverse talen van de eurolanden is voelbaar als je erover wrijft. Waar/niet waar
3) Eurobiljetten hebben op de achterkant een gouden glanzende band. Waar/niet waar
4) Wanneer je een eurobiljet onder een UV-lamp legt, licht het papier op. Waar/niet waar
5) Op alle eurobiljetten staat een handtekening van de president van de Europese Centrale Bank. Waar/niet waar
Antwoorden
1) Niet waar. Het papier van een echt eurobiljet voelt knisperend aan en kan niet vettig of slap worden omdat er katoenvezels is het papier zitten.
2) Waar. Maar door ouderdom en slijtage kan het reliëf wel wat verminderen.
3) Deels waar. Dit geldt alleen voor biljetten van 5, 10 en 20 euro.
4) Niet waar. Het papier zelf blijft donker. Wel lichten er enkele elementen op zoals cirkels en sterren.
5) Waar. De functie van president is al door verschillende personen bekleed sinds de invoering van de euro. Er kans op je eurobiljet dus een handtekening van Willem Duisenberg, Jean-Claude Trichet en Mario Draghi staan.
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Alleen reizen met je kind →
Je huis als hotel →
5 grootste misverstanden over je autoverzekering →
