Tweedehands onderbroeken

In de kringloopwinkel stond een man voor de kassa met een stapeltje onderbroeken. Een vijftiger, niet modern maar wel netjes gekleed. Laat ik hem Fred noemen. Fred intrigeerde me. Ik zou namelijk écht nóóit tweedehands slipjes kopen. Al had ik geen rode cent. Waarom Fred wel? Wellicht uit armoede. Of uit zuinigheid. Of misschien oordeelde Fred wel dat die boxershorts nog prima mee konden. Een keer de kookwas erover en ze konden weer een tijd mee.

Ik was in de tweedehandszaak om wat oud servies weg te brengen. Na een grote schoonmaakbeurt in de keuken met als resultaat een halvering van mijn theemokkencollectie. De bekers met krassen en vieze aanslag had ik in de vuilnisbak gegooid; de rest bewaarde ik voor de kringloop. Toen ik Fred met zijn stapeltje onderbroeken zag staan, moest ik denken aan de bekers die ik zojuist had weggedaan. Wat zonde! Hij had ze vast graag willen hebben.

Sindsdien denk ik nog vaak aan Fred. Als ik kleding van mijn dochtertje wil weggooien omdat er een vlek op zit. Als ik de douchegel, die ik voor mijn verjaardag kreeg, door de gootsteen wil spoelen omdat ik hem vind stinken. Of als ik na een ongelukje met een glas rode wijn het liefst direct naar de meubelboulevard rijd voor een nieuwe fauteuil. Door Fred kijk ik anders naar mijn spullen.

Afgelopen week vroeg ik me ineens af: hoe kijkt een man in een tweedehands onderbroek aan tegen al die buitensporige salarisverhogingen en bonussen? Het contrast tussen Fred en zo’n topverdiener kan bijna niet groter zijn. Aan de ene kant een man die, wellicht noodgedwongen, nog de waarde inziet van andermans rotzooi. Aan de andere kan een man die geen enkel besef meer heeft van de waarde van geld.

Wie andermans afdankertjes nog kan waarderen, heeft geen bakken met geld nodig om iedere keer iets nieuws te kopen. Dus misschien denkt Fred wel: wat moet je met zoveel geld? En haalt hij zijn schouders erover op. Ik niet. Van gegraai word ik boos en somber. Het stemt me verdrietig dat mensen met zoveel invloed, zo weinig moreel besef hebben. Hoe kan je denken dat het normaal is dat je tientallen of zelfs honderden keren modaal verdiend? Hoe kijk je dan naar jezelf?

Maar sinds mijn ontmoeting met Fred, heb ik iets bedacht dat me weer vrolijk stemt als ik me weer eens loop op te vreten. Ik stel me zo’n grootverdiener voor in een tweedehands onderbroek. Bijvoorbeeld Ben van Beurden, de topman van Shell die vorig jaar meer dan 24 miljoen opstreek, in een vale boxershort met gaten erin. En dan ineens heeft de keizer geen kleren meer aan. Of in ieder geval heel weinig.