Psychologeld – Opruiing
Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.
‘Boeren staan midden in onze maatschappij en vervullen een sleutelrol. Niet alleen als producent van veilig en vers voedsel, maar ook als leverancier van groene energie, natuurbeheerder, hoeder van leefbaarheid, biodiversiteit en recreatie en beleving.’
Dat zeg ik niet, dat vinden ze zelf. Zaterdag plaatste LTO Nederland een paginagrote advertentie in deze krant met de kop ‘Wij zijn trots op onze boeren’. Ofwel: wij zijn trots op onszelf. Of nog preciezer: wij zijn trots op onszelf en willen ook meer waardering voor ons harde geploeter voor weinig loon.
Er zijn veel beroepsgroepen die hard werken en geen aai over hun bol krijgen. Maar de boosheid bij boeren zit dieper: zij vinden dat ze worden aangewezen als schuldigen van de stikstofcrisis. Terwijl ze al zoveel aan reductie hebben gedaan. Dinsdag, toen stakende boeren met hun trekkers het verkeer vastzetten, stak CU-fractievoorzitter Gert-Jan Segers ze op Twitter dan ook een hart onder de riem: ‘Zo begrijpelijk! Onze boeren zorgen iedere dag voor ons voedsel en verdienen niet onze stank, maar onze dank!’
Dat klinkt misschien warm en invoelend, maar is juist polariserend. Dat boeren mee moeten (blijven) werken aan het oplossen van het stikstofprobleem, heeft niets te maken met ondankbaarheid. Carola Schouten deed eerder al aan opruiing toen ze stelde dat het het ‘niet chic’ is om ‘hardwerkende boeren’ de schuld te geven. Hiermee zet ze boeren doelbewust op tegen mensen die willen dat het stikstofprobleem wordt opgelost. Dinsdag bleek met de boerenstaking dat haar poging tot ophitsen ruimschoots geslaagd is. Als de VVD nu nog de automobilisten gaat opstoken en D66 de starters op de woningmarkt, is de chaos compleet.
Hard werken ontslaat niemand van maatschappelijke verantwoordelijkheden. En lieve boeren, daarmee zeg ik niet dat ik niet trots op jullie ben. Ik wil best mijn waardering uitspreken voor het eten dat ’s avonds op mijn bord ligt. En misschien zouden we dat met zijn allen wat vaker moeten doen. Maar trots zijn is iets anders dan iemand vrijpleiten van verantwoordelijkheid. Dat voelt zelfs mijn kleuterdochtertje aan. Ik ben supertrots op haar, maar ik hoop ook dat ze zich verder ontwikkelt.
Trots zijn op boeren versus de natuur willen beschermen is een valse en onproductieve tegenstelling, die door politici is bedacht. En die zowel in het nadeel van boeren werkt als van de rest van de samenleving. Al wil ik wel genoemd hebben dat ik op één onderdeel van het boerenbedrijf helemaal niet trots ben. Namelijk op de wreedheden die jegens dieren worden begaan in de bio-industrie. En omdat Marianne Thieme binnenkort afzwaait, neem ik haar vertrouwde afsluitende woorden voor één keer over: voorts ben ik van mening dat er een einde moet komen aan de bio-industrie.
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Psychologeld – Groener →
Waarom doneren aan een rijk land als Australië? →
Palmolie: niet boycotten, wel minderen →
