Published on januari 18th, 2017 | by Irene van den Berg
0Privacy enzo
Een vriendin vertelt dat ze 500 euro korting krijgt op haar hypotheek als ze de bank inzage geeft in haar betaalrekening. Het gaat om een experiment. Ze hoeft dan bovendien minder papierwerk in te leveren voor haar hypotheekaanvraag, ‘superhandig’. Toch twijfelt ze of ze mee zal werken. ‘Want ja, privacy en zo.’ Ik vind dat haar bank helemaal niets te maken heeft met haar uitgaven. ‘Ja, maar jij bent ook altijd zo principieel.’
Hoelang ik die principes hoog kan houden, is nog maar de vraag. Banken gedragen zich steeds achterdochtiger ten opzichte van klanten die een hypotheek willen afsluiten. Een salarisstrookje is al lang niet meer voldoende. De bank moet ook weten of je een mobiel op afbetaling hebt, of een privéleaseauto of creditcard. Het is nog een maar proef, maar het duurt vast niet lang meer voordat alle banken een overzicht willen van wat er het laatste jaar is in- en uitgegaan voordat ze geld uitlenen.
Toen ik 1,5 jaar geleden als zzp’er een hypotheek wilde afsluiten, werd ik onderworpen aan spervuur van vragen: hoeveel tijd besteed je aan acquisitie? Wat doe je als een van je opdrachtgevers wegvalt? Bestaan die over paar jaar überhaupt nog wel? Voor ik het wist, was ik de bankmedewerker een bespiegeling over de journalistiek aan het geven. Ik was allang blij dat het gesprek niet over mijn uitgaven ging: ‘Ik zie dat je deze maand voor de derde keer bij Wehkamp hebt besteld. Wat heb je daar gekocht en was dat wel echt nodig?’
Banken verschuilen zich vaak achter het grote aantal regels waar ze zich sinds de crisis aan moeten houden. De overheid wil inderdaad voorkomen dat banken financiële brekebenen verder in de shit helpen. En dat is een goede zaak. Maar ik heb er wel moeite mee dat banken zich ontpoppen als het fanatiekste jongetje van de klas in het ontmaskeren van iedere financiële (mis)stap van hun klanten.
De angsthazerij van de banken is onterecht. Nederlanders hebben een geweldige betalingsmoraal als het op hypotheken aankomt. Er moet veel gebeuren wil een huizenbezitter zijn maandelijkse hypotheeklasten niet overmaken. Reken maar dat de meesten van ons eerst de hypotheek betalen en dan pas de telefoonrekening. Want even zonder mobiel zitten is vervelend, maar op straat slapen is nog net wat rotter.
Bovendien heeft de bank altijd nog een ultieme uitweg. Blijkt iemand een notoire wanbetaler, dan kan de bank altijd de hut verkopen. Het huis is immers het onderpand van de lening. Natuurlijk bestaat dan de kans dat de bank met een restschuld achterblijft, maar die is niet heel groot in deze markt. Dat kleine risico hoort bovendien bij ondernemen. Daar heeft ieder bedrijf mee te maken. Dat probeerde ik jullie 1,5 jaar geleden al uit te leggen, maar kwam toen ook niet echt aan.