In de praktijk fungeren basisscholen wel degelijk als kinderopvang
‘Scholen zijn geen kinderopvang’, vielen veel leraren op sociale media uit tegen gestreste ouders die tijdens de lockdown vroegen om heropening van de scholen. Ik moest daaraan denken toen ik deze week het rooster voor volgend schooljaar voor mijn dochtertje ontving. Boordevol vakanties, studiedagen en andere lesvrije dagen. En dan maar duimen dat de school niet weer voor langere tijd dichtgaat door een landelijke of plaatselijke opleving van het coronavirus. Ik voelde de stress meteen opborrelen. Als de school geen kinderopvang is, hoe gaan we dat dan allemaal regelen?
In de praktijk fungeren basisscholen wel degelijk als kinderopvang. Alleen een nogal onbetrouwbare. Moeders gaan dan ook maar ietsje meer werken als hun jongste naar de basisschool gaat, gemiddeld 3 procent. De kloof tussen mannen en vrouwen blijft groot: Nederlandse vrouwen werken gemiddeld 26 uur per week en mannen 36 uur. In sectoren waar veel vrouwen werken, zoals het onderwijs en de zorg, bestaan dan ook grote tekorten. Vier op de tien Nederlandse vrouwen zijn niet economisch zelfstandig. En vrouwen komen minder vaak in de top van het bedrijfsleven terecht omdat ze in deeltijd werken.
Het is dan ook belangrijk dat vrouwen die meer willen werken, daar de kans voor krijgen. En niet worden belemmerd door studiedagen, tropenroosters of schoolvakanties. Daarom moeten we als maatschappij voor eens en voor altijd de discussie beslechten: doen onze scholen ook dienst als kinderopvang, ja of nee?
Zo ja, dan moeten scholen meer rekening houden met de agenda van ouders, en is het voorbij met de overdaad aan (les)vrije dagen. Daar mag een flinke financiële vergoeding tegenover staan, zodat het vak leraar aantrekkelijker wordt en scholen extra mensen kunnen aantrekken om deze uren op te vangen. Op die manier wordt een extra investering in het onderwijs direct een bijdrage aan de emancipatie van vrouwen. Overigens verwacht ik niet dat veel leraren warmlopen voor extra uren. Uit het ‘scholen zijn geen kinderopvang’ klinkt ook een zeker dedain. Lesgeven is een hbo-functie, op kinderen passen niet.
Kiezen we voor optie 2 (nee), dan is een andere oplossing vereist. Bijvoorbeeld dat de buitenschoolse opvang veel flexibeler inspringt op de behoeftes van ouders. In Nederland zijn we dat niet gewend. Professionele buitenschoolse opvang ontstond hier pas in de jaren negentig. En zelfs in deze eeuw beschouwen we kinderopvang nog als een luxe, want na de economische crisis van 2008 werd er weer fors op bezuinigd. Het ideaal dat de moeder thuis bij haar kroost blijft, viert nog altijd hoogtij. Of, zoals verwoord op Twitter: ‘Scholen zijn geen kinderopvang. Ouders moeten zelf voor hun kind zorgen.’
En bij een ‘nee’ mogen werkgevers ook niet meer hun kop in het zand steken. Verplicht hen bijvoorbeeld om ouders de optie te bieden dat ze (onbetaald) een vrije dag kunnen opnemen in geval van een zieke leraar of studiedag. En verhoog het wettelijke aantal vrije dagen.
Scholen willen geen kinderopvang zijn, en dus lopen vrouwen de gaten dicht. Zolang we geen oog hebben voor dat probleem, blijft Nederland kampioen deeltijdwerken.
In de praktijk fungeren basisscholen wel degelijk als kinderopvang
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Vrouw betaalt rekening van scholensluiting →
Luizenvaders gezocht! →
Wie gaat dat betalen? →
