Published on september 5th, 2020 | by Irene van den Berg
0Gezondheid boven alles? Niet bij kanker
Kanker komt in Nederland vaker voor dan in de meeste andere EU-landen. We scoren vooral hoog op kankersoorten waarbij roken een belangrijke risicofactor is, zoals slokdarm-, blaas- en longkanker. Goede preventie kan kanker voorkomen, verklaarde een van de onderzoekers op de radio. Maar helaas, de animo voor het tegengaan van kanker is een stuk lager dan voor het bestrijden van Covid-19.
De tabakslobby wist politici zelfs te overtuigen strenge anti-rookmaatregelen uit het Nationaal Preventieakkoord te schrappen, bleek onlangs uit een publicatie op Follow The Money. De tabakssector heeft de stapsgewijze accijnsverhoging op losse schroeven gezet door tussentijdse evaluaties door te drukken. Ook worden tabakszaken en kleine winkeliers met een hoge tabaksomzet ineens uitgezonderd van het uitstalverbod. Door de afzwakking is het vrijwel zeker dat de doelstellingen niet worden gehaald. Het voornemen was om in 2040 minder dan 5 procent rokers te hebben in Nederland, waarvan nul procent jongeren. Er is maar één cynische conclusie mogelijk: de financiële belangen van de tabaksindustrie krijgen voorrang boven de volksgezondheid.
Het contrast met het fanatisme waarmee de politiek tegen corona strijdt, is opvallend. Sommige politici lijken het als hun taak te zien om Covid-19 tot de laatste besmetting de kop in te drukken. Burgemeester Ahmed Aboutaleb verwoordde het bij de invoering van de mondkapjesplicht als volgt: ,,Ik wil mezelf diep in de ogen kunnen kijken als deze hele ellende voorbij is en tegen mezelf kunnen zeggen: ‘Ik heb geen maatregel onbenut gelaten om te vermijden dat er één Rotterdammer sterft of corona oploopt.’” Vervang corona door kanker en je begrijpt meteen hoe onzinnig die uitspraak is.
Het is niet de verantwoordelijkheid van de politiek om de verspreiding van ziektes en virussen op individueel niveau te voorkomen. De eerste lockdownmaatregelen waren gerechtvaardigd om de gezondheidszorg toegankelijk te houden. Maar nu die al maanden niet meer onder druk staat, zouden we het zetten van vraagtekens bij het ingrijpende overheidsbeleid niet moeten overlaten aan viruswaanzingekkies. Is de volksgezondheid er werkelijk bij gebaat dat een twintigjarige niet naar een discotheek mag maar wel naar een sigarettenzaak?
Streng anti-rookbeleid is volgens mij veel beter verdedigbaar dan rigide coronamaatregelen. De boosdoener is hier niet een overdraagbaar virus maar een sector die geld verdient door mensen verslaafd te maken aan een dodelijk product. Goed en rechtvaardig anti-rookbeleid zou dan ook gericht moeten zijn tegen de immorele tabakssector, niet zozeer tegen de verslaafde. Dat de politiek – de VVD, om specifieker te zijn – juist aan tafel kruipt bij de tabakslobby, kun je met recht een doodzonde noemen.
Blijkt er toch nog een parallel te vinden tussen de bestrijding van corona en kanker. Een andere schadelijke industrie, de luchtvaart, wist een uitzondering te krijgen op het 1,5 meterbeleid. Gezondheid boven alles, lijkt vooral een bezwering als er vrijheden van burgers aan banden worden gelegd. Maar zodra de invloedrijke bedrijfslobby tegensputtert, verdwijnt de volksgezondheid al snel naar het tweede plan.
Gezondheid boven alles, niet bij kanker