Published on september 7th, 2016 | by Irene van den Berg
0Gewetensvraag
Afgelopen week was ik jarig. Mijn zorgverzekeraar Menzis dacht mij te verblijden met een mail waarin stond dat ik mocht kiezen uit vier presentjes: een beautybon, een appeltaartbon, een gift aan de Voedselbank of een sportarmband. Ik werd er plots heel achterdochtig van. Dit leek geen cadeau, maar een meerkeuzevraag. Help, wat is het goede antwoord? Ik heb van Menzis dertig dagen gekregen om te beslissen.
De taartbon is harstikke fout, dat is duidelijk. Er staat nog net geen fles sterkedrank of pakje sigaretten tussen. Heel subtiel is ook de keuze voor appeltaart. Zo kan de zorgverzekeraar de dommeriken eruit pikken die denken dat deze lekkernij gezond is omdat er fruit inzit. Om die even uit de droom te helpen: in appelgebak zitten meer calorieën dan in slagroomtaart.
Mijn eerste ingeving is dat de sportarmband het juiste antwoord is. Bewegen is gezond. Tot ik op een onderzoek stuit dat stelt dat goede daden net zo goed bevorderlijk zijn voor je gezondheid. Attent zijn reduceert stress omdat het een goed gevoel en zelfvertrouwen geeft. Toch maar voor de gift gaan?
Sowieso voelt het asociaal om iets voor mezelf te kiezen, nu er een gift aan een goed doel tussen de cadeaus staat. Omdat ik zo nodig een mascara wil hebben, heeft een gezin straks geen avondeten. Ik zie voor me hoe twee kindjes hongerig naar hun bord staren. Terwijl ik stiekem het liefst de schoonheidsbon kies, past dat niet in het altruïstische zelfbeeld waar ik me lekker bij voel.
Ik bedenk me hoe interessant het is om mensen vaker te laten kiezen tussen een uitgave voor zichzelf of een gift aan een goed doel. Je koopt bijvoorbeeld hippe sneakers in een webwinkel. En bij de betaalfunctie zit ook een knop ‘hele bedrag schenken aan het Armoedefonds’ – en geen sneakers dus. Of je bestelt een hamburger bij de Mac en de medewerker vraagt je of je het geld niet liever schenkt aan de Kankerstichting.
Ik denk dat we fors meer gaan schenken. We willen immers graag aan onszelf bewijzen dat we iets voor een ander kunnen doen, zonder daar zelf beter van te worden. Dat geeft een lekker gevoel. Andersom geeft het een slecht gevoel om nee te zeggen tegen een goed doel. Ook willen we anderen laten zien dat we een betrokken burger en een goed mens zijn. Het zou voor dit sociale experiment dus wel handig zijn als je je gift meteen wereldkundig kunt maken via social media.
Bij mij kijkt alleen mijn zorgverzekeraar over mijn schouder mee. En lieve Menzen, voordat jullie boos worden: ik snap heus wel dat mijn keuze niet in een database wordt opgenomen of dat ik een fout antwoord later niet terugzie in mijn premie. Maar stuur me volgend jaar toch maar gewoon een doosje oogschaduw, in plaats van een gewetensvraag.