Published on juni 7th, 2021 | by Irene van den Berg
0Er is angst en weerstand om zzp’ers een eigen platform te geven
Vakbonden en werkgevers bereikten deze week overeenstemming over de hervorming van de arbeidsmarkt. Hoewel zzp’ers niet aan tafel zaten, ging het veel over ons. Werknemers en werkgevers besloten tijdens hun onderonsje in de SER dat onze zelfstandigenaftrek bij het grofvuil kan en dat wij moeten gaan dokken voor een sociaal vangnet voor onvoorziene omstandigheden. Alsof Ajax en PSV samen zouden beslissen dat de spelers van Feyenoord wel een tandje minder mogen verdienen.
Het zou allemaal uit een goed hart komen. Wij zielige zzp’ers moeten beschermd worden tegen de grote boze buitenwereld. En die taak hebben werkgevers en werknemers belangeloos op zich genomen. De overlegclub had daarom ook een leuke verrassing voor ons in petto: zelfstandigen moeten minimaal 35 euro per uur verdienen. Zo niet, dan kunnen we via de rechter een vast contract afdwingen. Hoera!
Aan zo’n ‘cadeautje’ merk je direct dat ze bij de SER weinig snappen van zzp’ers. Om te beginnen is 35 euro per uur voor hoogopgeleide eenpitters bar weinig. Als ik als zzp’er hetzelfde wil verdienen als een collega-journalist met gelijke ervaring en expertise in loondienst, moet ik een uurtarief van 85 euro rekenen, heeft journalistenvereniging NVJ becijferd. Dat tarief krijg ik vaker niet dan wel, om me diplomatiek uit te drukken. Maar aan een minimumtarief van 35 euro heb ik niets.
Bovendien gaan ze er bij de SER van uit dat een vast contract het ultieme doel is van elke zzp’er. Want als je opdrachtgever je te weinig betaalt, moet hij je – lekker puh – voor straf in vaste dienst nemen. Vergelijkbaar met de vijfde klant in de rij van de supermarkt die zijn boodschappen gratis krijgt. Alleen, ik wil helemaal geen vast contract. Ik ben zelfstandige geworden zodat ik voor meerdere media kan werken, ik hou van die afwisseling. Volgens welke logica zou ik naar de rechter stappen om bij mijn slechtst betalende opdrachtgever in dienst te komen?
Ik vraag me af waarom mijn lot bij de SER wordt besproken, een club die niet democratisch is gekozen, noch verstand blijkt te hebben van zzp’ers. Als we dan toch zo nodig willen polderen, dan is het met een miljoen zzp’ers in Nederland veel logischer dat er een nieuw soort overleg komt: tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland kunnen dan gewoon weer aanschuiven als opdrachtgever, en aan de andere kant moet er een goed georganiseerde club van zzp’ers komen. Uitdrukkelijk niet de vakbonden: die zien zzp’ers toch vaak als types die de banen van vaste werknemers wegconcurreren, en lijven ons liever in als (semi) vaste werknemers.
De verschillen tussen zzp’ers zijn zo groot dat je daar nooit één belangenorganisatie voor kunt oprichten, hoor je vaak. Maar ik denk dat er iets anders meespeelt. Er is ook angst en weerstand om zzp’ers een eigen platform te geven, een eigen stem. Zolang die een miljoen zzp’ers slecht georganiseerd zijn, hebben ze weinig in te brengen. En het lijkt erop dat ze dat in de polder wel best vinden. Liever een zielige zzp’er dan een mondige.
Er is angst en weerstand om zzp’ers een eigen platform te geven, een eigen stem