Slecht voorbeeld
Een Nederlands huishouden heeft gemiddeld een ton schuld. Den Haag wil voorkomen dat de volgende generatie zich net zo gemakkelijk in de rode cijfers steekt, en dus is het nu de ‘Week van het geld’. Kids op de basisschool krijgen gastlessen van banken, verzekeraars en gemeentes over hoe ze verstandig met geld moeten omgaan. Want ambtenaren en medewerkers uit de financiële sector zijn natuurlijk dé aangewezen personen om onze jeugd te leren dat schulden maken niet slim is.
Bedrijven die voor de klas staan, ik hou er niet van. Ik wil niet dat Unilever aan onze kinderen uitlegt wat gezond eten is. Of dat Fit For Free de gymles verzorgt. En zelfs niet dat mensen van Bruna in de klas komen voorlezen. Bedrijven hebben financiële belangen en die vertroebelen hun verhaal. Unilever vertelt niet dat gepureerde verse tomaten veel gezonder zijn dan het überzoute poeder dat de voedselgigant als tomatensaus verkoopt. En Fit For Free maakt onze koters niet enthousiast voor teamsporten. Net zomin als Bruna zal wijzen op een prachtig boek dat niet in haar schappen staat.
Een verzekeringsman van Delta Lloyd kan vast duidelijk uitleggen hoe een verzekering werkt. Maar zou hij de kids ook vertellen dat verzekeren alleen slim als je het risico niet kunt dragen? Verzekeren kost immers geld. En een adviseur van de bank kan dan wel zeggen dat het slim is om te sparen. Maar zou hij ook prijsgeven dat je spaarcenten langzaam in rook opgaan? Op sommige spaarrekeningen krijg je een rente die lager is dan de inflatie.
Financieel opvoeden is het goede voorbeeld geven, wordt ouders altijd verteld. Het werkt niet om tegen je kinderen te zeggen dat ze geen schulden moeten maken als er wekelijks een deurwaarder op de stoep staat. Slecht voorbeeld doet slecht volgen. Het tegenovergestelde is ook waar. Hebben papa en mama hun geldzaken goed op orde, dan is de kans groter dat zoon- of dochterlief later ook geen financiële brokkenpiloot wordt.
Wie voor de klas gaat oreren dat je wijs met geld moet omgaan, moet wat mij betreft ook het goede voorbeeld geven. Maar banken en verzekeraars hebben op zijn zachtst gezegd geen smetteloze reputatie als het gaat om verstandig financieel beleid. Zo werkt SNS mee aan de ‘Week van het geld’, een bank die er zo’n financiële puinzooi van maakte dat ze genationaliseerd moest worden. Die operatie kostte de belastingbetaler miljarden. Ik vraag me af wat SNS de volgende generatie wil bijbrengen. Behalve dan hoe het niet moet.
Mijn eigen dreumes is nu nog iets te jong voor een financiële opvoeding. Maar als het zover is, wordt mijn belangrijkste les aan haar: wees kritisch op organisaties met een financieel belang. Ook als ze voor de klas staan. En ambtenaren? Tja, die moet je per definitie wantrouwen.
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Tjerk Veenstra is mijn held →
Goedkoop heeft altijd zijn prijs →
Ah wat schattig, een mini-enquête →