Published on september 19th, 2020 | by Irene van den Berg
0Het zou fijn zijn als de politiek zich net zo druk maakte over die 1,5 graad als over die 1,5 meter
Alleen met ‘snelle, verstrekkende en ongekende veranderingen in alle onderdelen van de samenleving’ kunnen we voorkomen dat de aarde meer dan 1,5 graad opwarmt, waarschuwde het IPCC in 2018. Het VN-klimaatpanel gaf de mensheid 12 jaar voor die immense ommekeer, waarvan we er inmiddels twee hebben opgesoupeerd. Door Covid-19 lijkt de aandacht voor de opwarming van de aarde als sneeuw voor de zon verdwenen. Als er straks een vaccin is, zijn we heel kostbare tijd verloren.
Het zou fijn zijn als de politiek zich net zo druk maakte over die 1,5 graad als over die 1,5 meter. Klimaatverandering kan niet worden opgelost met een medicijn of vaccin. Als we geen vaart zetten achter de reductie van broeikasgassen, dan wordt er een kantelpunt bereikt, waarschuwen klimaatwetenschappers. (Dit soort wetenschappers zag je vorig jaar nog wel eens op televisie, voordat hun plek werd ingenomen door het leger virologen en epidemiologen dat nu alle talkshows en nieuwsprogramma’s bevolkt). Als zo’n kantelpunt eenmaal is overschreden, raakt het klimaat voor langere tijd uit evenwicht. Met alle dramatische gevolgen voor generaties na ons.
Hoe laag klimaatverandering op de agenda van de Nederlandse politiek staat, werd deze week weer pijnlijk duidelijk. Uit een reactie van minister Wiebes van Economische Zaken, o ja en van Klimaat, bleek dat de Nederlandse overheid de fossiele industrie jaarlijks met 4,5 miljard subsidieert. Het gaat onder meer om vrijstellingen van de accijns op kerosine en scheepsbrandstof. Het kabinet geeft ongeveer hetzelfde bedrag uit aan subsidies voor CO2-besparing. Het duurde tweeënhalf jaar voor Wiebes het gevraagde overzicht verstrekte.
Het lijkt alsof het kabinet het alarmerende IPCC-rapport in alle coronastress compleet vergeten is. Zelfs op Prinsjesdag, de warmste septemberdag ooit, was er niet buitengewoon veel aandacht voor de klimaatramp waarin we ons bevinden. Er komt weliswaar een CO2-heffing voor de industrie, maar het effect daarvan wordt de komende jaren teniet gedaan door een compensatieregeling. De politiek wil de vervuilende industrie immers niet te veel belasten tijdens de coronacrisis. Oké, er komt ook nog 60 miljoen beschikbaar voor duurzame innovaties in de industrie. Maar dat is een lachertje vergeleken met de miljarden die Duitsland en Frankrijk investeren in klimaatbeleid, bijvoorbeeld in waterstoftechniek. Ons kabinet trekt liever miljarden uit om KLM overeind te houden.
Waar blijven die snelle, verstrekkende en ongekende veranderingen in alle onderdelen van de samenleving? Het lijkt alsof het kabinet het alarmerende IPCC-rapport in alle coronastress compleet vergeten is. Of misschien zijn politici wel heel slecht in multi-tasken. Een gebrek aan vertrouwen in de wetenschap kan het in ieder geval niet zijn. Ieder woord dat uit de monden van de virologen van het OMT komt, wordt door politici immers uiterst serieus genomen. Was er maar een groepje klimaatwetenschappers dat zo’n direct lijntje had met de politiek. Een soort Climate Managemant Team.
Het kabinet gedraagt zich nog steeds alsof het de luxe heeft om eerst eens rustig uit de coronacrisis te komen, en dan haar blik weer op de rest van de wereld te richten. Maar als we nu wegkijken, stijgt de zeespiegel verder, sterven meer mensen door hitte, honger en dorst en verdwijnen er extra diersoorten. Als we onze ogen dan eindelijk wél openen, ziet de wereld er heel anders uit.
Het zou fijn zijn als de politiek zich net zo druk maakte over die 1,5 graad als over die 1,5 meter