Psychologeld – Groei
Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.
Sinds Covid-19 in Nederland rondwaart, is economische groei niet meer heilig. ,,Achter de schermen wordt voorzichtig gekeken naar de belangen van scholieren en de economie, maar de gezondheid van burgers is leidend”, stond dinsdag in deze krant. Dat economische groei voor dit kabinet niet meer op één staat, is hoogst uitzonderlijk. In het stikstofdebat is dat bijvoorbeeld wel anders. Ieder jaar sterven er zo’n 11.000 Nederlanders door luchtvervuiling. Een van de grootste boosdoeners is stikstofdioxide. Economische groei blijft echter leidend in het stikstofdossier; de politiek doet weinig moeite om het aantal doden terug te brengen.
Dat de politiek het nu wél aandurft economische groei op te geven, is op zichzelf hoopgevend. Zeker met het oog op de klimaatcrisis, die nu ver weg lijkt, maar onherroepelijk op ons afkomt. Toch kleeft er ook een risico aan de opstelling van het kabinet. Het is namelijk te simplistisch om te stellen dat het hier gaat om een keuze tussen economie en gezondheid. Het dilemma waar het kabinet tevens voor staat, is de gezondheid van de ene burger versus die van de ander. Dat is ongemakkelijk, maar daar moeten we het wel over hebben.
Verschillende economen hebben in de media al gewezen op de stress die een economische recessie veroorzaakt. Een recessie betekent meer zelfdodingen. Ook wordt er minder geïnvesteerd in de gezondheidszorg. ,,Met alle maatregelen houden we maar een beperkt aantal mensen in leven, en vaak ook maar een jaar langer. Terwijl je er een veelvoud aan levensjaren voor ‘weggooit”’, zei Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit’, in deze krant. Hij is ervan overtuigd dat de coronamaatregelen eerder slecht dan goed nieuws zijn voor de volksgezondheid.
Bovendien komt bovenop de recessie ook nog eens de sociale quarantaine. Ik weet niet hoe het met uw gemoedsgesteldheid staat, maar die van mij was ooit beter. En dan woon ik nog in een ruime eengezinswoning met tuin. De coronamaatregelen treffen vooral het arme deel van de bevolking. Die hebben in hun kleine flatjes en rijtjeswoningen noch de leefruimte, noch de financiële ruimte om deze crisis goed door te komen. En dat zal zeker invloed hebben op de volksgezondheid. Stress leidt niet alleen toch psychische problemen maar vergroot ook het risico op hart- en vaatziekten, slaapproblemen en infecties door een verzwakt immuunsysteem. En dan bestaat nog het risico dat mensen vervallen in ongezonde gewoontes als roken, alcohol drinken of vet- en suikerrijk eten, die op korte termijn helpen de stress te hanteren.
Ik lees vaak dat we ‘het zekere voor het onzekere’ moeten nemen als het om de volksgezondheid gaat, en daarom binnen moeten blijven. Maar ook dat advies kent zijn slachtoffers. Niet zo acuut en zichtbaar als de coronadoden, maar daarom niet minder erg.
‘Het is een dilemma van de gezondheid van de ene burger versus die van een ander’
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Burgemeesters zien met lede ogen invloed op crisis afnemen →
Schaarste aan ziekenhuisbedden is ook een ordinaire centenkwestie →
Ook na corona werken vanaf zolder →
