Psychologeld – Beetje dom
Het zou een mooie eerste stap zijn als onze minister-president toegeeft dat zijn kruistocht tegen de dividendbelasting is uitgelopen op een mislukking. Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.
Veel politici zijn slecht in het toegeven van fouten. Een schoolvoorbeeld is Rutte en de dividendbelasting. Iedereen ziet dat hij een inschattingsfout heeft gemaakt, toch komt hij daar niet openlijk voor uit. Waarom geen ruiterlijk ‘het was een slecht idee’, om vervolgens door te gaan met het besturen van het land? Ik zou het Rutte vergeven, we hebben allemaal wel eens een slecht idee.
Op links gaat het net zo goed mis: Jesse Klaver wilde niet toegeven dat zijn tv-speech deels gejat was van cabaretier Vincent Bijlo. De gelijkenissen met de woorden van Bijlo zijn zo groot dat toeval niet geloofwaardig is. Waarom niet de cabaretier alsnog de credits geven voor zijn inspirerende woorden? Ik zou het Klaver vergeven, we pronken allemaal wel eens met de veren van een ander.
In de politiek wordt uitkomen voor je eigen falen nog steeds gezien als een teken van zwakte. Een grote misvatting: iedereen maakt fouten, die durven toegeven vergroot juist je geloofwaardigheid. Het laat zien dat je ook maar een mens bent en dat je luistert naar kritiek. En, wellicht het belangrijkst, dat je bereid bent om te leren van je fouten: wie zijn vergissingen niet onder ogen wil zien, trapt de volgende keer hoogstwaarschijnlijk weer in dezelfde valkuil.
De Nederlandse organisatiewetenschapper Cathy van Dyck deed onderzoek naar foutculturen. In een interview stelt zij dat er twee soorten mensen zijn: de ene groep wil zichzelf verbeteren, de andere groep wil vooral voorkomen dat ‘ie door de mand valt. Het is zorgwekkend dat er in de politiek zoveel mensen uit de tweede categorie zitten. Tuurlijk, er worden zo nu en dan wel eens excuses gemaakt. Maar meestal wordt vooral de ophef betreurd, in plaats van de eigen fout.
Ook de organisatie waarin mensen werken, speelt een belangrijke rol. Uit onderzoek van Van Dyck blijkt dat werknemers zich veiliger voelen om hun fouten toe te geven in een omgeving waar deze worden geaccepteerd én waarin snel wordt gereageerd. Zodat iemand de kans krijgt de schade – deels – te herstellen. Die cultuur heerst in de politiek blijkbaar niet. Oud-Tweede Kamerlid Mei Li Vos zei ooit dat het toegeven van je fouten in Nederland gelijk is aan politieke zelfmoord.
Deze cultuur zal, volgens Van Dyck, pas veranderen als managers het goede voorbeeld geven. Het zou een mooie eerste stap zijn als onze minister-president toegeeft dat zijn kruistocht tegen de dividendbelasting is uitgelopen op een mislukking. Ik snap dat er een grens zit aan hoe diep hij door het stof kan gaan. Misschien moet Rutte een televisie-interview geven met koningin Maxima aan zijn zijde. En dat zij dan zegt ‘Hij was een beetje dom’. Dan hoeft Rutte alleen nog maar minzaam te glimlachen.
‘Rutte, geef gewoon toe dat je fout zat met je dividendbelasting’
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Politiek is terughoudend bij aanpak superrijken: ‘Er zijn geen simpele oplossingen’ →
Privéjacht, dure auto en een groot huis: ‘ultrarijken brengen klimaatdoelen in gevaar’ →
Goede doelen moeten het niet hebben van de superrijken →
