AD Economie

Published on juni 14th, 2018 | by Irene van den Berg

0

Psychologeld – Zelfbeheersing

Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.

,,Nee, niet in je mond stoppen! Aan het stokje rijgen.” Op een warme lenteavond in de tuin bij vrienden leer ik mijn dochtertje hoe je marshmallows roostert op de barbecue. Met als bonus het principe van uitgestelde beloning. ,,Wanneer je even wat meer moeite doet, zijn de de snoepjes daarna veel lekkerder”, leg ik uit. Ze slaagt met vlag en wimpel voor de test. Dat komt waarschijnlijk omdat ze net van tevoren een frikandel met mayonaise heeft weggewerkt. Met een volle maag is het niet zo moeilijk je te beheersen.

De beroemde marshmallowtest, die de Amerikaanse psycholoog Walter Mischel begin jaren zeventig onder zeshonderd kinderen hield, ging net iets anders. Ieder kind kreeg een marshmallow met de mededeling dat hij nog een tweede kreeg als hij het vijftien minuten volhield om de lekkernij niet op te eten. Vervolgens liep de onderzoeker de kamer uit. Kinderen die wachtten met eten, deden het later beter op school en hadden minder last van overgewicht en verslavingen, zo bleek uit vervolgonderzoek. Oftewel: wie zich niet kan beheersen, heeft daar zijn hele leven last van.

Eigen schuld
Gedoemd om te mislukken omdat je een snoepje niet kunt laten liggen. Dat past bij de manier waarop we tegenwoordig tegen mensen aankijken die minder geslaagd zijn in hun leven. Ben je dik, verslaafd of heb je schulden, dan komt dat gewoon omdat je jezelf niet kon inhouden. Eigen schuld, dikke bult. Succesvolle mensen beschikken daarentegen over zelfbeheersing en weten instant bevrediging te weerstaan. Hun onfeilbare karakter vormt de basis van hun succes. Of toch niet?

Er blijkt een belangrijke fout in het onderzoek van Mischel te zitten. Zijn proefkonijntjes kwamen allemaal van de crèche op de universiteitscampus, voornamelijk uit rijkere milieus dus. De spekjestest is nu overgedaan met negenhonderd Amerikaanse kleuters van allerlei achtergronden. Uit dit nieuwe onderzoek blijkt dat vooral de sociaal-economische achtergrond van het kind belangrijk is voor zijn schoolprestaties en succes in het leven. Niet zijn zelfbeheersing.

Volle maag
Er is wel een verband: kinderen van rijke ouders vonden het makkelijker zich in te houden. Tja, met een volle maag is het niet zo moeilijk je te beheersen. Maar dat is slechts een van de vele voordelen van opgroeien in een beter milieu. ,,Wanneer je twee kinderen van dezelfde achtergrond, hetzelfde geslacht en met ongeveer hetzelfde IQ met elkaar vergelijkt, dan heeft de marshmallowtest geen extra voorspellende waarde over het verdere verloop van iemand zijn leven”, aldus een van de onderzoekers.

Oftewel, een gebrek aan zelfbeheersing is niet de oorzaak van veel problemen. Het is slechts een van de vele problemen waarmee je moet omgaan als je de pech hebt om in een arm milieu op te groeien.

Als kind een marshmallow laten liggen: zelfbeheersing zou je succes bepalen


About the Author

is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.



Comments are closed.

Back to Top ↑