Psychologeld – Belasting op verdriet
Erfbelasting oneerlijk? Welnee. Het is geen belasting op verdriet, maar juist op geluk: het geluk geboren te worden in een rijke familie. Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.
Zodra je je laatste adem hebt uitgeblazen, staan de lijkenpikkers van de Belastingdienst op de stoep. De aasgieren hebben het gemunt op jouw erfenis: geld waarvoor je je hele leven hard hebt gewerkt en al belasting over hebt betaald. Als je dood bent, doet de fiscus opnieuw een graai in de kas. Hoe oneerlijk is dat?! Nou, dat valt eigenlijk best mee.
Bij onze zuiderburen ligt de erfbelasting, de taks die wordt geheven over erfenissen, flink onder vuur. De Vlaamse regeringspartij Open VLD vindt dat deze ‘belasting op verdriet’ omlaag moet. De discussie zou zomaar eens kunnen overslaan naar Nederland. Zeker omdat onze eigen minister- president de erftaks al eens ‘de minst rechtvaardige van alle belastingen’ noemde. ,,Je hele leven betaal je al belasting en als je per ongeluk wat overhoudt, komt het blauwe gevaar nóg een keer langs”, klaagde hij toen hij nog in de oppositie zat.
Daarmee speelt hij in op het gevoel van veel Nederlanders. Belasting betalen doen de meeste van ons toch al niet voor onze lol. Maar de erfbelasting heeft wel een heel slechte naam. TNS Nipo concludeerde ooit dat het de meest gehate belasting is. We vinden het onkies dat de fiscus nabestaanden in een emotionele tijd lastig valt met belastingaanslagen. Ook het idee dat de Belastingdienst nogmaals wil afrekenen nadat er al een leven lang belasting is betaald, roept weerstand op.
Dat zegt ons gevoel. Maar rationeel is die gehate sterftaks zo gek nog niet. Erfbelasting verkleint de alsmaar groter wordende kloof tussen rijk en arm. Grote bedragen erven is namelijk niet voor iedereen weggelegd. Erfbelasting is dus geen belasting op verdriet, maar juist op geluk: het geluk geboren te worden in een rijke familie.
Ook leidt erfbelasting niet tot ongewenst gedrag. Door hogere belasting op consumptie gaan mensen minder consumeren, wat slecht is voor de economie. Door hogere belasting op arbeid wordt werken minder populair. Door (st)erven te belasten, overlijdt geen mens minder.
Daarbij is het argument van de dubbele belastingheffing onzin. Het is immers niet de dode die betaalt, maar diens nabestaanden. Bovendien betalen we veel vaker dubbel belasting over hetzelfde geld. Als je een stukadoor inhuurt van je salaris, betaal je eerst belasting over je inkomen en vervolgens betaal je btw over het stucwerk. Daarna moet de klusjesman ook nog een deel van zijn inkomen afstaan aan de Belastingdienst.
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Politiek is terughoudend bij aanpak superrijken: ‘Er zijn geen simpele oplossingen’ →
Privéjacht, dure auto en een groot huis: ‘ultrarijken brengen klimaatdoelen in gevaar’ →
Goede doelen moeten het niet hebben van de superrijken →
