Psychologeld – Cash is king
Neem plaats op de sofa van Irene van den Berg. Zij analyseert iedere week ons economisch gedrag.
Even een testje: hoe veel geld zit er op dit moment in jouw portemonnee? Is het meer dan 10 euro, dan gok ik dat je een tiener, 55-plusser of laagopgeleide bent. We rekenen steeds vaker af met onze pinpas, al blijven deze groepen wel wat achter. Mijn onderzoekje is niet feilloos. Ik heb op dit moment maar liefst 57 euro in mijn beurs. Dat geld kreeg ik van een vriendin waarvoor ik een etentje voorschoot. Waarschijnlijk loop ik er nog maanden mee rond.
Toch wil ik niet van contant geld af. Uit een peiling van De Nederlandsche Bank bleek afgelopen week dat bijna driekwart van de Nederlanders ons munt- en papiergeld ook niet wil missen. Terwijl het die kant wel op gaat: bij sommige gemeentes kun je je paspoort bijvoorbeeld alleen nog afrekenen met een pas. En ook bij sommige winkels en horeca accepteren ze geen cash meer, zoals bij het Vlaamsch Broodhuys, supermarkt Marqt en de Coffeecompany.
De gedrevenheid waarmee banken en bedrijven het gebruik van cash geld ontmoedigen, vertrouw ik niet. Het belangrijkste argument van banken is de strijd tegen zwart geld. Maar ik vermoed een geheime agenda. Digitale betalingen worden vastgelegd en onze banken hebben het reuzedruk met uitzoeken hoe ze daarmee geld kunnen verdienen. Contante betalingen zijn de achilleshiel van de informatie over ons betaalgedrag, dus niet gek dat banken daar korte metten mee willen maken.
Winkels hebben een hekel aan cash geld omdat het ze kwetsbaar maakt voor overvallers. Maar plastic geld brengt meer dan alleen veiligheid. Consumenten geven meer uit als ze met een pasje betalen. Dat zit zo: als we iets kopen, moeten we afstand doen van ons geld en dat doet een beetje pijn. Deze betaalpijn is een negatieve prikkel om geld uit te geven. Omdat je bij contant geld direct ziet hoe veel je uitgeeft, is de betaalpijn heviger. De leegte is ook meteen zichtbaar in je portemonnee. Daarnaast gebruiken veel mensen cash om hun uitgaven in toom te houden. Ze pinnen iedere week honderd euro ‘huishoudgeld’ waarvan ze de boodschappen doen. Jezelf financieel onder duim houden is lastiger met een plastic pasje dat aan de buitenkant niets verraadt over je saldo.
Kortom, ik moet die 57 euro koesteren. Of het geld uitgeven op plekken die ik niet in de bankarchieven opgeslagen wil hebben. Voor een salade bij het Vlaamsch Broodhuys schaam ik me niet, maar die Triple Whopper bij de Burger King wil ik graag snel weer vergeten. Oftewel: cash is (Burger)king.
About the Author
Irene van den Berg is onafhankelijk (onderzoeks)journalist en schrijft over sociale en ecologische kwesties, zoals armoede, klimaatverandering en de keerzijde van de consumptiemaatschappij. Haar publicaties verschijnen onder meer in OneWorld, NRC en Vrij Nederland.
Related Posts
Politiek is terughoudend bij aanpak superrijken: ‘Er zijn geen simpele oplossingen’ →
Privéjacht, dure auto en een groot huis: ‘ultrarijken brengen klimaatdoelen in gevaar’ →
Goede doelen moeten het niet hebben van de superrijken →
